του Γιώργου Αργείτη
Η παγκοσμιοποίηση
είναι
μια διαδικασία αυξανόμενης αλληλεξάρτησης και αλληλεπίδρασης των εθνικών
οικονομιών σε όλους τους χώρους οικονομικής δραστηριότητας, δηλαδή στο σύστημα
παραγωγής, στο σύστημα κυκλοφορίας των εμπορευμάτων, στις νομισματικές και
δανειακές σχέσεις που αναπτύσσονται μεταξύ των εθνικών οικονομιών. Η βασική συνέπεια της παγκοσμιοποίησης είναι
ότι διαμορφώνει ένα νέο εξωτερικό περιβάλλον για τις εθνικές οικονομίες, το
οποίο μεταβάλλει σε σημαντικό βαθμό τη διαδικασία άσκησης, τα μέσα και τους
στόχους της οικονομικής πολιτικής, συγκριτικά με την περίοδο εκείνη που οι
εθνικές οικονομίες ήταν λιγότερο ανοικτές σε εξωτερικές σχέσεις και επιδράσεις.
Αυτό
που είναι ιδιαίτερα σημαντικό και πρέπει να συγκρατήσετε είναι ότι η διαδικασία αυτή της παγκοσμιοποίησης εξελίσσεται σε μια περίοδο
όπου κυριαρχεί ο οικονομικός φιλελευθερισμός, ως φιλοσοφία οργάνωσης των
οικονομιών και μοντέλο άσκησης οικονομικής πολιτικής. Συνεπώς, αυτά που
σήμερα όλοι μας βιώνουμε και συχνά αναφέρουμε στον καθημερινό μας λόγο ως .....
Ο
νεοφιλελευθερισμός (που μερικές φορές αποκαλείται και νεοκλασικός φιλελευθερισμός)
αποτελεί τη νέα εκδοχή του κλασικού φιλελευθερισμού, και ειδικότερα της κλασικής
πολιτικής οικονομίας. Η κεντρική του ιδέα συνίσταται στο ότι η οικονομία λειτουργεί
πιο αποδοτικά χωρίς κυβερνητικές παρεμβάσεις και αποτυπώνει την πίστη στα
οικονομικά της ελεύθερης αγοράς και την ατομική πρωτοβουλία. Ενώ ο αρρύθμιστος
καπιταλισμός της αγοράς είναι αποτελεσματικός και οδηγεί σε οικονομική μεγέθυνση
και διευρυμένη ευημερία, το «νεκρό χέρι» του κράτους υπονομεύει την ατομική
πρωτοβουλία και αποθαρρύνει την επιχειρηματικότητα.
Με λίγα λόγια, η νεοφιλελεύθερη
φιλοσοφία αποδέχεται την αγορά ως καλή και απορρίπτει το κράτος ως κακό. Οι
κεντρικές νεοφιλελεύθερες πολιτικές αφορούν τις ιδιωτικοποιήσεις, τη μείωση των
δημόσιων δαπανών, την απορρύθμιση, τη μείωση της φορολογίας (κυρίως στις επιχειρήσεις
και αναφορικά με τους άμεσους φόρους) και τη συρρίκνωση του κράτους πρόνοιας. Ο
όρος νεοφιλελευθερισμός χρησιμοποιείται, επίσης για να περιγράφει την εξέλιξη
της φιλελεύθερης θεωρίας των διεθνών σχέσεων που έχει στοιχεία τόσο από τη
ρεαλιστική όσο και από τη φιλελεύθερη σχολή σκέψης.
