Περί «καλύτερου κράτους»

Του Καθ. Κωνσταντίνου  Γουλιάμου
Αντιπρύτανης του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου

Το συμπέρασμα από την ανάγνωση του άρθρου του κ. Σ. Ζένιου («Φ», 14/08/2011) θα μπορούσε να παραπέμψει στο «λίθοι καί πλίνθοι καί ξύλα καί κέραμος ατάκτως ερριμμένα» (Ξενοφώντος Απομνημονεύματα, 3,1,7).

Και ακόμα, στο γνωστό ανέκδοτο με τον Τοτό που προσεύχεται το βράδυ στο σπίτι και τον ακούει η μητέρα του. «Θεέ μου, κάνε να γίνει το Μιλάνο πρωτεύουσα της Ιταλίας». Τελικά η μητέρα του απορημένη μπαίνει στο δωμάτιο και τον ρωτά: «Γιατί παιδί μου θέλεις να γίνει το Μιλάνο πρωτεύουσα της Ιταλίας;». Και ο Τοτός απαντά: «Γιατί έτσι έγραψα στο τεστ γεωγραφίας».

Έτσι και ο κ. Σταύρος Ζένιος, στο άρθρο του «11/7/2011- Για ένα καλύτερο κράτος» - εν μέσω αντιφάσεων, εντυπώσεων, προτάσεων και θέσεων ατάκτως ερριμμένων - δεν έχει (ή δεν θέλει να) κατανοήσει τη δομική κατάρρευση του νεοφιλελευθερισμού. Διαφορετικά δεν εξηγείται η εμμονή του στη «συνταγή» για ένα «καλύτερο κράτος» μέσα από τη λογική του ακραίου νεοφιλελεύθερου προτάγματος περί....

Κορνέλ Γουέστ: «Ο νεοφιλελευθερισμός είναι ηθικά χρεοκοπημένος»

Ο αφροαμερικανός φιλόσοφος μίλησε στο «Βήμα»(29-10-2011) και κατακεραυνώνει τις πολιτικές που οδηγούν σε «εθνικές χρεοκοπίες»

«Οι πολιτικές επιλογές που υπάρχουν σήµερα στις Ηνωµένες Πολιτείες προκαλούν θλίψη» λέει στο «Βήµα» ο γνωστός αφροαµερικανός φιλόσοφος και καθηγητής στο Πανεπιστήµιο του Πρίνστον Κορνέλ Γουέστ. Εχοντας συλληφθεί δύο φορές µέσα σε έναν µήνα – η τελευταία πριν από λίγες ηµέρες – για τη συµµετοχή του στις διαδηλώσεις του κινήµατος «Καταλάβετε τη Γουόλ Στριτ», ο Γουέστ χαρακτηρίζει το δικοµµατικό σύστηµα στις Ηνωµένες Πολιτείες «σάπιο», ενώ καταδικάζει και τις προεδρικές επιδόσεις του Μπαράκ Οµπάµα, τον οποίο στη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας το 2007 είχε στηρίξει έµπρακτα. Ο αµερικανός πρόεδρος, µας λέει ο διάσηµος διανοητής, δεν κατάφερε να δαµάσει το χρόνιο πρόβληµα της φτώχειας στις ΗΠΑ ούτε την «εγκληµατική δραστηριότητα» του αµερικανικού τραπεζικού συστήµατος. Είναι, εξηγεί, «ηθικά χρεοκοπηµένες» οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές που οδηγούν σε «εθνικές χρεοκοπίες» στον δυτικό κόσµο και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού.

Ο 58χρονος Γουέστ δηλώνει ταυτόχρονα θαυµαστής του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ και της σοσιαλιστικής σκέψης. Συµµετέχει στο...

Ο υπάκουος Κέλτικος Τίγρης, το φιάσκο του νεοφιλελευθερισμού…

Για τους περισσότερους από εμάς η εικόνα της Ιρλανδίας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με μια χώρα που μαστίζεται από την μαζική ανεργία, την εξαθλίωση και την αναγκαστική μετανάστευση. [1] Για πολλά χρόνια, η Ιρλανδική οικονομία βασίζονταν αποκλειστικά και μόνο στην αγροτική παραγωγή. Όντας μια χώρα «φτηνή» και με μοναδικό της όπλο την χρήση της Αγγλικής γλώσσας, μετατράπηκε από τα τέλη τα μέσα τους σε παράδεισο για πολλούς επενδυτές από τις Η.Π.Α και την Βρετανία. Έτσι, εκατοντάδες χιλιάδες πολυεθνικές εταιρείες εγκαταστάθηκαν στην χώρα.

Η συσσώρευση ξένου κεφαλαίου, είχε ως αποτέλεσμα την ραγδαία άνθιση της οικονομίας. Για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, η οικονομία της Ιρλανδίας θεωρούνταν ως η δεύτερη ταχύτερα αναπτυσσόμενη στην Ευρώπη, μετά το Λουξεμβούργο. Μέχρι και τα τέλη του 2005, όλο και περισσότερες θέσεις εργασίας δημιουργούνταν καθημερινά, ενώ οι δείκτες ανεργίας έδειχναν μεταξύ 3 με 4,5%. Έτσι η Ιρλανδία, από...

Λιγότερο ή καλύτερο κράτος;

Του Ξενοφώντα Ι. Κοντιάδη
contiades.gr

Εν μέσω κρίσης κατασκευάζονται ευφάνταστες θεωρίες για τις αλλαγές που απαιτούνται στο κράτος, οι οποίες διέπονται από έναν άκρατο οικονομισμό νεοφιλελεύθερης ρητορείας, ενώ παράλληλα περιβάλλονται από εντυπωσιακές, πλην κενές περιεχομένου, μεγαλοστομίες περί «επανίδρυσης», «ριζικού μετασχηματισμού» και «θεσμικής επανάστασης». Ότι στην περίπτωση της Ελλάδας την πηγή της κρίσης δεν αποτέλεσε το τραπεζικό σύστημα αλλά το υπερχρεωμένο Δημόσιο έχει πλέον γίνει κοινός τόπος. Από την παραδοχή αυτή, όμως, μέχρι την επικράτηση μιας αντίληψης ότι η μόνη λύση απέναντι στην κρίση είναι η συρρίκνωση του κράτους, η ιδιωτικοποίηση δημόσιων οργανισμών χωρίς διακρίσεις, οι απολύσεις δημόσιων υπαλλήλων και η αποδόμηση των κοινωνικών λειτουργιών, η απόσταση παραμένει μεγαλύτερη από ό,τι επιχειρείται να προβληθεί τα τελευταία δύο χρόνια από συγκεκριμένη μερίδα πολιτικών, διανοούμενων και μέσων επικοινωνίας.

Όσοι επιχειρηματολογούν υπέρ του λιγότερου κράτους φαίνεται να αποσιωπούν ότι...

Νεοφιλελεύθερο κράτος (Ελάχιστο κράτος ή κράτος τίγρη)

Το «ελάχιστο κράτος» ή το «κράτος τίγρη» αποτελεί το ιδεώδες των νεοφιλελεύθερων, στόχος των οποίων είναι να διασφαλίσουν ότι τα άτομα απολαμβάνουν το ευρύτερο δυνατό πεδίο ελευθερίας(αξία σύμφωνη με την νεοφιλελεύθερη ιδεολογία). Αυτή η άποψη έχει τις ρίζες της στη θεωρία του κοινωνικού συμβολαίου των κλασσικών φιλελευθέρων του 19^ου-20^ου αιώνα, παρ' όλα αυτά όμως προωθεί μια κατ' ουσίαν «αρνητική» άποψη περί κράτους. Από αυτή τη σκοπιά, η αξία του κράτους έγκειται στη δυνατότητα του να θέτει φραγμούς στην ανθρώπινη συμπεριφορά, εμποδίζοντας έτσι τα άτομα να παραβιάζουν τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των άλλων. Το κράτος για τους νεοφιλελεύθερους δεν είναι παρά ένα προστατευτικό σώμα, με κύρια λειτουργία του την παροχή ενός πλαισίου ειρήνης και κοινωνικής τάξης, εντός του οποίου οι πολίτες μπορούν να ζουν τη ζωή τους όπως οι ίδιοι νομίζουν καλύτερα. Σύμφωνα με την περίφημη παρομοίωση του κλασσικού φιλελεύθερου Locke, το κράτος λειτουργεί σαν νυχτοφύλακας, ο οποίος καλείται να δράσει μόνο όταν απειλείται η τάξη.
Έτσι, στο «ελάχιστο» κράτος ή «κράτος-νυχτοφύλακα» ανατίθενται μόνο τρεις κύριες λειτουργίες:

H Παγκοσμιοποίηση(γκλομπαλισμός) ως ιδεολογία

Μια τελική απειλή για την πολιτική ιδεολογία προέρχεται από τη διαδικασία της παγκοσμιοποίησης. Η παγκοσμιοποίηση είχε σημαντικό αντίκτυπο πάνω σε αρκετές ιδεολογικές παραδόσεις, και ιδιαίτερα στον σοσιαλισμό, τον εθνικισμό και τον θρησκευτικό φονταμενταλισμό, αλλά επίσης έχει και ευρύτερες επιδράσεις για την ιδεολογία ως σύνολο. Μία από τις βασικές όψεις της παγκοσμιοποίησης είναι η ανάπτυξη «υπερεδαφικών» σχέσεων μεταξύ ανθρώπων: η φυσική γεωγραφία γίνεται λιγότερο σημαντική καθώς ένα σύνθετο δίκτυο αλληλοσυνδετικότητας έχει εμφανιστεί που αδιαφορεί για τα παραδοσιακά σύνορα. Αυτό είναι εμφανές στα υπερεθνικά σχέδια οικονομικής δραστηριότητας και εμπορίου, καθώς και στην εμφάνιση νέων μορφών τεχνολογίας πληροφοριών και επικοινωνίας, δημιουργώντας, για παράδειγμα, το φαινόμενο του «κυβερνοχώρου». Αντί να ζούμε σε γεωγραφικά απομακρυσμένες κοινότητες, χαρακτηριζόμενες από περιορισμένο εύρος προσωπικών, κοινωνικών και εργατικών σχέσεων, έχουμε καταλήξει να κατοικούμε σε έναν παγκόσμιο κόσμο στον οποίο οι ζωές μας διαμορφώνονται όλο και περισσότερο από γεγονότα που συμβαίνουν, και αποφάσεις που λαμβάνονται, σε μεγάλη απόσταση από εμάς. Τέτοιες εξελίξεις θέτουν σημαντικά προβλήματα για την ιδεολογία.

Ακόμη πιο σημαντικό είναι το γεγονός πως η παγκόσμια αλληλοσυνδετικότητα έχει ουσιαστικά ενισχύσει τη ροπή προς...

Κρατισμός(ετατισμός)

Μία από τις συχνές λέξεις που ακούμε από τον νεοφιλελεύθερους είναι ο «κρατισμός» ή «κρατικισιμός». Τι είναι αυτός ο «κρατισμός» που τόσο πολύ μάχονται οι νεοφιλελεύθεροι;
Ο Καθηγητής Χάρης Παμπούκης(Κράτος και κρατισμός…) πριν γίνει Υπουργός, είχε πει συνοπτικά ποιος είναι ο «κρατισμός»:

Ο κρατισμός στηρίζεται στη φοβία, περιορίζει την αυτονομία του ατόμου, ρημάζει την εμπιστοσύνη των πολιτών στους θεσμούς, υποσκάπτει τους κανόνες και τις αξίες, υποθηκεύει την αξιοκρατία, δε στηρίζει την κοινωνική αναδιανομή εισοδημάτων και την ισότητα δικαιωμάτων και δυνατοτήτων. Το κυριότερο όμως αποτέλεσμα της κοινωνικά εγκληματικής του δράσης είναι ότι οργανώνει την φαυλότητα και αποστερεί από το έθνος την αυτοπεποίθησή του. Συγκροτεί πολιτισμικά μια αντικοινωνική νοοτροπία, μια νοοτροπία περί μη τηρήσεως κανόνων που υποθάλπει τη διαφθορά. Συντηρεί κανόνες δύο ταχυτήτων και πλήττει καίρια την ισονομία και την ισοπολιτεία.

Είναι αυτός τελικά;

Παγκοσμιοποίηση(Globalism)

Η παγκοσμιοποίηση είναι μια δυσερμήνευτη και ασαφής έννοια. Το βασικό θέμα της παγκοσμιοποίησης είναι η εμφάνιση, σύμφωνα με τον Kenichi Ohmae (1989), ενός «κόσμου χωρίς σύνορα», η τάση υπέρβασης δηλαδή των παραδοσιακών πολιτικών συνόρων, που στηρίζονται σε εθνικούς και κρατικούς περιορισμούς. Κατ' αυτόν τον τρόπο, η παγκοσμιοποίηση δίνει νέα μορφή στον κοινωνικό χώρο, στο ότι η εδαφική επικράτεια έχει μικρότερη σημασία, επειδή όλο και περισσότερες συνδέσεις έχουν χαρακτήρα που υπερβαίνει τα σύνορα και τον κόσμο. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αυτού είναι η ευκολία με την οποία υπερεθνικές εταιρίες μπορούν να μεταφέρουν την παραγωγή και τις επενδύσεις τους, αλλά και στο ότι οι οικονομικές αγορές αντιδρούν σχεδόν άμεσα στα οικονομικά γεγονότα, που λαμβάνουν χώρα σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου. Ενώ ένα ακόμη χαρακτηριστικό παράδειγμα της διαδικασίας αυτής είναι και η εμφάνιση των επονομαζόμενοι παγκόσμιων αγαθών, όπως η Coca-Cola, τα χάμπουργκερ των McDonalds, τα αθλητικά παπούτσια της Nike και οι καφετερίες Starbucks, που είναι εξαπλωμένα σχεδόν σ' ολόκληρο τον κόσμο. Η παγκοσμιοποίηση επηρεάζει τις πολιτικές ιδεολογίες με ποικίλους τρόπους.

Κατά πρώτο λόγο, έχει σημαντικότατες επιπτώσεις στον εθνικισμό και σε άλλες ιδεολογικές αντιλήψεις, που στηρίζονται στο έθνος.  Για παράδειγμα,..

Νεοφιλελευθερισμός εναντίον Φιλελευθερισμού

του Βασίλη Μέγα

Κυριακή, 4 Σεπτεμβρίου 2011

www.critici.gr

Ο φιλελευθερισμός του 20^ου αιώνα.

Οι εμπειρίες μιας παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, δύο παγκόσμιων πολέμων και δύο προλεταριακών επαναστάσεων στον 20^ο αιώνα έφεραν στον καπιταλιστικό κόσμο το «νιου ντιλ», τον «Κέυνς», τους κανόνες στην αγορά εργασίας, τους κανόνες στην προστασία της υγείας και του περιβάλλοντος, τη δημόσια υγεία, τη δημόσια παιδεία, τη δημόσια ασφάλιση, τους κανόνες συμπεριφοράς στην ελεύθερη επιχειρηματική δραστηριότητα, τους «κανόνες φερεγγυότητας» στο τραπεζικό σύστημα, τους «ελέγχους» και τις «ελεγκτικές αρχές». Το κράτος ήταν επίσης ιδιοκτήτης ή μεγαλομέτοχος σε τράπεζες και επιχειρήσεις, είτε σαν ιδρυτής τους είτε μετά από κρατικοποίηση πτωχευμένων ιδιωτικών επιχειρήσεων.

Τα παραπάνω έγιναν μέρος του αστικού δικαίου, κατοχυρώθηκαν με νόμους του κράτους,  δημιούργησαν τον λεγόμενο «δημόσιο τομέα της οικονομίας», ενσωματώθηκαν στον κύριο κορμό της αστικής ιδεολογίας και διαμόρφωσαν τον «φιλελευθερισμό του 20^ου αιώνα».

Ρεπουμπλικάνοι και Δημοκρατικοί, Τόριδες και Εργατικοί, Γεώργιος Παπανδρέου και Κωνσταντίνος Καραμανλής, όλοι οι ηγέτες του αστικού φιλελευθερισμού, αριστερά και δεξιά του «κέντρου», θεωρούσαν το...

Στην χώρα του φαιδρού νεοφιλελευθερισμού

Αναδημοσίευση από το kartesios.com

Είναι που είναι από μόνος του ο νεοφιλελευθερισμός μία νοσηρή ιδεολογική αντίληψη που υπερασπίζεται την οικονομική τρομοκρατία, του έτυχε να εκπροσωπείται στην Ελλάδα από κάτι τύπους που επειδή φοράνε πουκάμισο με σηματάκι και κρατάνε ακριβό χαρτοφύλακα, νιώθουν έτοιμοι να κατακτήσουν τη Wall Street.

Αυτοί οι εν Ελλάδι εκπρόσωποι του Θατσερισμού και Πινοσετισμού, ζητούν διαρκώς τη μείωση του Δημοσίου, θεωρώντας πως μικρότερο Δημόσιο σημαίνει αυτομάτως καλύτερο Δημόσιο, ενώ είναι προφανές ότι γι’ αυτούς, το άψογο Δημόσιο είναι το καθόλου Δημόσιο.

Γι’ αυτό και μόλις ξεκίνησε το μέτρο της εφεδρείας από το –αχαχαχαχ- σοσιαλιστικό καθεστώς της χώρας μας, χάρηκαν τόσο πολύ που πέταξαν τα χρυσά μανικετόκουμπά τους – δώρο του μπαμπά στην αποφοίτηση – στον αέρα.

Οι εν Ελλάδι νεοφιλελεύθεροι έχουν το χάρισμα να διαστρεβλώνουν οτιδήποτε και να θεωρούν ότι το δικαιούνται αυτό «επειδή σπούδασαν οικονομικά» και τ’ αρχίδια μας κουνιούνται στη δροσιά.

Μπορούν να σου πουν ...

Νεοφιλελευθερισμός

«Καμιά κοινωνία όταν το μεγαλύτερο τμήμα της

 ζει στην φτώχεια και την δυστυχία,

δεν μπορεί να προκόψει και να ευτυχήσει»

Άνταμ Σμιθ

 

 

Όπως έχω πει από πέρσι, η Ελλάδα από τον Μάιο του 2010, είναι πλέον σε νεοφιλελεύθερη κατοχή. Το κοινωνικό κράτος τελειώνει. Τα κοινωνικά συμβόλαια είναι πλέον καμένα χαρτιά και θεωρητικές ονειρώξεις. Το μεγάλο πρόβλημα στην Ελλάδα  ήταν και είναι  η φαυλότητα που επικρατεί στην Ελληνική κοινωνία και ειδικά στην ελίτ (πολιτικοί, γιατροί, μηχανικοί, εφοριακοί, δικαστικοί κλπ). Αυτό που γίνεται σήμερα είναι η οικονομική αφαίμαξη  και το στραγγάλισμα της μεσαίας τάξης, με στόχο όχι πλέον το εισόδημα, αλλά και την ακίνητη περιουσία του. Ο μοναδικός σκοπός αυτής της νεοφιλελεύθερης πολιτικής, είναι σαφώς όχι η διάσωση του Ελληνικού λαού, αλλά της Ελληνικής φαυλοκρατικής ελίτ.
Η λέξη «νεοφιλελευθερισμός» (neoliberalism) πρέπει πλέον να αρχίσει να μας απασχολεί σοβαρά όλους. Ο λόγος είναι ότι, ο παγκοσμιοποιημένος νεοφιλελευθερισμός(global liberalism) άρχισε να παίρνει σάρκα και οστά με τις  νομοθετήσεις σε ανεπτυγμένες οικονομίες έχοντας ως αιχμή του δόρατος την  χώρα μας. Έτσι λοιπόν αυτό το blog, όσο μας το επιτρέπουν ακόμα οι νεοφιλελεύθερες δυνάμεις κατοχής, θα έχει ως στόχο την ενημέρωση για τον νεοφιλελευθερισμό.

Τι είναι λοιπόν ο νεοφιλελευθερισμός;