Τετάρτη 7 Μαρτίου 2012

Εθνικοφιλελευθερισμός

Πολύ κουβέντα γίνεται στις μέρες μας για την περιβόητη ιδεολογία του «εθνικοφιλελευθερισμού». Κύρια αφορμή είναι η μετακίνηση του Βορίδη από το  ΛΑΟΣ στην ΝΔ. Πολλοί θεωρούν ότι είναι ένα πυροτέχνημα της ακροδεξιάς για να κουκουλώσει τις πραγματικές της ιδέες ενώ άλλοι θεωρούν ότι είναι η προσαρμογή της ριζοσπαστικής λαϊκής δεξιάς στις νέα τάξη πραγμάτων όπως είναι ο Γερμανικός νεοφιλελεύθερος γκλομπαλισμός.

Τι είναι όμως ο Εθνικοφιλελευθερισμός;

Είναι ένα μείγμα...

 εθνικισμού και νεοφιλελεύθερου γκλομπαλισμού.  Για τον εθνικισμό έχουν ειπωθεί πολλές και διαφορετικές απόψεις και είναι πάνω κάτω γνωστές. Ο εθνικισμός όμως ενός εθνικοφιλελεύθερου έχει ως βάση τον νατιβισμό, τον αυταρχισμό και τον λαϊκισμό, δηλαδή την ακροδεξιά αντίληψη ή τη ριζοσπαστική λαϊκή δεξιά αντίληψη. Καμία σχέση με τον εθνικισμό του Αλέξανδρου Παπαναστασίου ή ακόμα και του Anthony D. Smith. Από την άλλη πλευρά, ο νεοφιλελεύθερος γκλομπαλισμός είναι  αυτός  ο οποίος υποστηρίζει την σύνδεση συμφερόντων υπερεθνικών εταιριών (ή οργανισμών) και ουσιαστικά μειώνει την εξουσία του κράτους, ιδιαίτερα την ικανότητα του να μεταμορφώνει την κοινωνική δομή[1]. Όπως το είπε ένας εθνικοφιλελεύθερος ότι «οι άνθρωποι θα πρέπει να διαλέγουν το έθνος και την κουλτούρα που τους ταιριάζει καλύτερα, ίσως και με κάποιο μηχανισμό της αγοράς.»[2]

Πως τώρα όμως ενώθηκαν αυτές οι δύο απόψεις;

Καταρχήν έχουν ένα κοινό «εχθρό»: την Φιλελεύθερη Δημοκρατία. Τόσο οι νεοφιλελεύθεροι αλλά και οι  εθνικιστές(εθνικοφιλελεύθεροι) είναι εναντίον του κοινωνικού κοινοβουλευτικού κράτους. Παρά το γεγονός ότι η κοινωνική δικαιοσύνη αποτελεί βασικό συστατικό του κοινωνικού κράτους, μαζί με την επιδίωξη της ισότητας (ή τουλάχιστον ίσων ευκαιριών ανάπτυξης) για κάθε πολίτη, οι νεοφιλελεύθεροι απορρίπτουν συλλήβδην την ισότητα και το κράτος πρόνοιας, ως στοιχεία που αλλοιώνουν την ελευθερία στην οικονομία της αγοράς και διαβρώνουν την ηθική των πολιτών ενώ εθνικιστές(εθνικοφιλελεύθεροι) απορρίπτουν τον κοινοβουλευτισμό ως πολιτικό σύστημα διότι το θεωρούν ως μέσο προαγωγής του ατόμου και των συμφερόντων και του συνόλου. Είναι φανερό εδώ ότι συναντούνται δύο διαφορετικές αντιλήψεις.

Ένα άλλο κοινό στοιχείο που έχουν, είναι η άποψη για την αγορά. Και οι δύο υποστηρίζουν την οικονομική ελευθερία με απουσία  των κρατικών επεμβάσεων. Ο καθένας για διαφορετικούς λόγους. Οι μεν νεοφιλελεύθεροι για λόγους αυτορρύθμισης της αγοράς, οι δε δεύτεροι για το καλό του συνόλου. Το αν αυτό βαίνει εις βάρος της πλειοψηφίας ή των ατομικών δικαιωμάτων δεν τους απασχολεί καθόλου.

Ανεξάρτητα με τη θέση που μπορεί να πάρει κανείς για το τι είναι εθνικοφιλελευθερισμός, είναι φανερό  ότι  η σταθεροποίηση και παραπέρα εμβάθυνση της φιλελεύθερης δημοκρατίας θα εξαρτηθεί από τον τρόπο εξέλιξης της παγκοσμιοποίησης. Όσο το παγκόσμιο σύστημα εξακολουθεί να ρυθμίζεται κατά τον σημερινό τρόπο τόσο η χρηματοπιστωτική αυταρχική αναρχία και οι αυξανόμενες ανισότητες θα υποσκάπτουν τους δημοκρατικούς θεσμούς και στις αναπτυγμένες οικονομικά δημοκρατίες. Με άλλα λόγια, η πιο βασική προϋπόθεση για τη σταθεροποίηση και την εμβάθυνση της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας είναι το πέρασμα από το σημερινό, άκρως βάρβαρο, νεοφιλελεύθερο σε έναν πιο πολιτισμένο τρόπο ρύθμισης της παγκόσμιας οικονομίας και κοινωνίας.

[1]- http://akritas-neoliberalism.blogspot.com/2011/10/h.html
[2]- http://e-roosters.blogspot.com/2008/08/blog-post.html

10 σχόλια:

  1. Έχουμε,λοιπόν,εδώ,κατά το εισαγωγικό σου αυτό υπόδειγμα-υπόμνημα,τη συνάντηση/διασταύρωση δύο άκρων,δύο ακραίων καταστάσεων:ενός ακραιφνούς αντικοινοβουλευτισμού και μιας απόλυτης ιδιωτικοποίησης.Βλέπουμε,δηλαδή,τη δημοκρατία και τη δημοκρατικότητα,το δημοκρατικό πνεύμα και φρόνημα 'στο απόσπασμα,'στο περιθώριο,υπό νέο διωγμό χάριν και εξαιτίας της λυσσώδους απόπειρας επιβολής μιας διεθνοποίησης των αγορών-οικονομιών(παγκοσμιοποίηση ή παγκοσμίωση κατά τον Ευαγγελίδη εδώ),μιας ''προοπτικής'' κυριάρχησης της τραπεζοκρατίας εις βάρος των λαών και κοινωνιών του κόσμου και των πολλών και πολλαπλών ιδιαιτεροτήτων των και ταυτοτήτων.Ανασχετικοί και ανασταλτικοί αυτού του πανδημικού ρεύματος και φαινομένου παράγοντες(κινήματα/κινήσεις/πρωτοβουλίες αντιπαγκοσμιοποίησης και εναντίωσης 'στην παγκοσμιοποίηση αυτού του είδους και ''τύπου'' της ισοπεδωτικότητας και διαλυτικότητας και...επαναθεμελίωσης μέσω της...εκθεμελίωσης των πάντων!),τουλάχιστον 'στον ευρωπα'ι'κό,εν γένει,χώρο,έχουν ήδη αναπτυχθή,από όσο και από όσα είμαι 'σε θέση να γνωρίζω,αν και αγνοώ και αδυνατώ να προβλέψω και δεν είμαι απολύτως και καθόλου βέβαιος για την τελική των έκβαση,αν και κατά πόσο 'μπορούν να σταθούν ικανοί να εμποδίσουν την επικράτηση,κυριαρχία και ολοκλήρωσή της(έντονη αμφισβήτηση και κατάλυση επί της ουσίας των τυπικών δυτικών δημοκρατικών θεσμών/σχημάτων/πολιτευμάτων και εγκαθίδρυση διαφόρων συγκεκαλυμμένων μορφών καθεστώτος πολιτικού αμοραλισμού και τυραννίας/μοναρχίας/ολιγαρχίας).

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Α.Χ., πλέον οδηγούμαστε σε μια νέα εποχή. Το αν θα είμαστε ο 3ος κόσμος των «ανεπτυγμένων» οικονομιών, δηλαδή τα πραγματικά PIIGS ή GIPSI(κατά Krugman) όπως θέλουν οι νεοφιλελεύθεροι παγκοσμιοποιητές θα φανεί στην πράξη. Κακά τα ψέμματα όμως, είμαστε ένας λαός λοβοτημένος ιδεολογικά και πνευματικά. Όχι μόνο εμείς αλλά και οι υπόλοιποι λαοί. Διότι έτσι μας το επέβαλε ο μεταμοντερνισμός.
    Η κοινωνική έκρηξη πάντως χτυπάει την πόρτα μας,

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Δεν βλέπω καμία θεμελιώδη αντίφαση μεταξύ εθνικισμού και οικονομικού φιλελευθερισμού. ΗΠΑ, Σιγκαπούρη, Κίνα, Ινδία κλπ., κράτη υποδείγματα του εθνικοφιλελευθερισμού, που όλα βασίζουν την επιτυχία τους στην οικονομία της αγοράς, στο πάθος τους για εθνικές διακρίσεις και σε ρεαλιστική εξωτερική πολιτική που προωθεί τα συμφέροντα του έθνους.
    Μακάρι ο εθνικοφιλελευθερισμός εξαπλωθεί και στην Ελλάδα και φυσικά να δοθεί ένα τέλος στην σοβιετία.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Geopolitics, οι χώρες που ανέφερες (πλην ΗΠΑ), είναι οι λεγόμενες «κράτη τίγρεις», που κύριο χαρακτηριστικό τους είναι η κρατική αυταρχικότητα, η ελλειπτική ως απούσα δημοκρατία και φυσικά η κοινωνική ανισότητα. Αν αυτά είναι τα πρότυπα σου τότε απλά επιβεβαίωνει και τις αναρτήσεις μου τόσο για το νεοφιλελεύθερο κράτος αλλά και την παρούσα.

    Την ΗΠΑ δεν την θεωρώ «εθνικοφιλελεύθερη» και ούτε «κράτος-τίγρη».

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. λιγο ασχετο, αλλα θα ηθελα να ρωτησω σχετικα με τις οικονομικες πολιτικες που εφαρμοσε η 4η Αυγουστου και η 21η Απριλιου αντιστοιχα, που θα μπορουσαν να καταταχθουν, με βαση την οικονομικη ορολογια? Επισης ποια η γνωμη σου για τα επιτευγματα της 21ης Απριλιου στον οικονομικο τομεα, διοτι κατα καιρους εχουν γραφτει τα πλεον αντιφατικα...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. θα τολμούσα να πω ότι ήταν της θεσμικής σχολής(Institutionalism), όπου έδιναν έμφαση στους θεσμούς, στο πλαίσιο των οποίων λειτουργεί η οικονομία και τονίζοντας πως η οικονομική συμπεριφορά του ατόμου είναι επηρεασμένη από το ευρύτερο πλαίσιο κοινωνικών θεσμών και ψυχολογικών προτύπων, συνηθειών, εθίμων κλπ. Αντιτέθηκαν στο laissez-faire και είχαν προχωρήσει σε σοσιαλιστικού τύπου κυβερνητικούς ελέγχους και σε κοινωνικές μεταρρυθμίσεις, προκειμένου να κατανεμηθεί δικαιότερα το εισόδημα, με σκοπό όμως τον κατευνασμό και τον απροσανατολισμό της κοινωνίας από τα θεσμικά προβλήματα της δημοκρατίας.

      Διαγραφή
    2. μαλιστα, ευχαριστω για την απαντηση! Ως προς τα επιτευγματα ομως? εχω ακουσει απο την αποψη οτι συντελεστηκε οικονομικο θαυμα, μεχρι το οτι καταστραφηκε η οικονομια!! Που βρισκεται η αληθεια?

      Διαγραφή
    3. Οικονομικό θαύμα ποιος;
      Ο Μεταξάς ή η Χούντα;

      Διαγραφή
    4. Οικονομικό θαύμα δεν ήταν, αλλά ότι υπήρχε σταθερότητα αυτό είναι αδιαμφισβήτητο. Αλλά υπήρχε και κόστος όπως ο διπλασιασμός του χρέους που είχε ως αποτέλεσμα την κατάρρευση το 1974 μιας και δεν άντεξε την διεθνή πετρελαική κρίση του 73.
      Υπάρχει και ένα σχετικό δημοσίευμα για τα πεπραγμένα της εποχής της χούντας(http://triceratops.brynmawr.edu:8080/dspace/handle/10066/4929)

      Διαγραφή