Παγκοσμιοποίηση(Globalism)

Η παγκοσμιοποίηση είναι μια δυσερμήνευτη και ασαφής έννοια. Το βασικό θέμα της παγκοσμιοποίησης είναι η εμφάνιση, σύμφωνα με τον Kenichi Ohmae (1989), ενός «κόσμου χωρίς σύνορα», η τάση υπέρβασης δηλαδή των παραδοσιακών πολιτικών συνόρων, που στηρίζονται σε εθνικούς και κρατικούς περιορισμούς. Κατ' αυτόν τον τρόπο, η παγκοσμιοποίηση δίνει νέα μορφή στον κοινωνικό χώρο, στο ότι η εδαφική επικράτεια έχει μικρότερη σημασία, επειδή όλο και περισσότερες συνδέσεις έχουν χαρακτήρα που υπερβαίνει τα σύνορα και τον κόσμο. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αυτού είναι η ευκολία με την οποία υπερεθνικές εταιρίες μπορούν να μεταφέρουν την παραγωγή και τις επενδύσεις τους, αλλά και στο ότι οι οικονομικές αγορές αντιδρούν σχεδόν άμεσα στα οικονομικά γεγονότα, που λαμβάνουν χώρα σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου. Ενώ ένα ακόμη χαρακτηριστικό παράδειγμα της διαδικασίας αυτής είναι και η εμφάνιση των επονομαζόμενοι παγκόσμιων αγαθών, όπως η Coca-Cola, τα χάμπουργκερ των McDonalds, τα αθλητικά παπούτσια της Nike και οι καφετερίες Starbucks, που είναι εξαπλωμένα σχεδόν σ' ολόκληρο τον κόσμο. Η παγκοσμιοποίηση επηρεάζει τις πολιτικές ιδεολογίες με ποικίλους τρόπους.

Κατά πρώτο λόγο, έχει σημαντικότατες επιπτώσεις στον εθνικισμό και σε άλλες ιδεολογικές αντιλήψεις, που στηρίζονται στο έθνος.  Για παράδειγμα,..

ο πολιτικός εθνικισμός, που συνδέεται με την εθνική αυτοδιάθεση, μπορεί να έχει καταντήσει περιττός σε έναν κόσμο στον οποίο τα έθνη-κράτη λειτουργούν μέσα σε συνθήκες «μετα-κυριαρχίας».

Από την άλλη, μορφές πολιτισμικού, εθνοτικοΰ και θρησκευτικού εθνικισμού μπορούν να ενισχυθούν από το γεγονός πως το κράτος χάνει την ικανότητα του να γεννά την πολιτική υπακοή και την αφοσίωση στο νόμο.  Ο σύγχρονος φιλελευθερισμός και η σοσιαλδημοκρατία υποχώρησαν εξαιτίας της όλο και περισσότερο αποδυναμωμένης βιωσιμότητας των εθνικών οικονομικών στρατηγικών, όπως της Κεϋνσιανής διαχείρισης της ζήτησης, και ο συντηρητισμός είναι αναγκασμένος να αντιμετωπίσει την τάση που έχει η παγκοσμιοποίηση να αποδυναμώνει την παράδοση και την εθνική ταυτότητα.

Κατά δεύτερο λόγο, σε καμιά περίπτωση η παγκοσμιοποίηση δεν αποτελεί ανεξάρτητη ουδέτερη ιδεολογική δύναμη. Αντιθέτως μάλιστα, πορεύεται χέρι με χέρι με το νεοφιλελευθερισμό, από τη στιγμή που ενισχύει την αγορά εις βάρος του κράτους.

Τρίτον, η παγκοσμιοποίηση έχει εγείρει μία ποικιλία αντιδραστικών δυνάμεων. Σε αυτές περιλαμβάνονται η ενίσχυση του θρησκευτικού φονταμενταλισμού στον αναπτυσσόμενο κόσμο στον οποίο πολύ συχνά η παγκοσμιοποίηση αντιμετωπίζεται ως μια εκδοχή του δυτικού και ειδικότερα του Αμερικάνικου ιμπεριαλισμού, και τα κινήματα ενάντια στην παγκοσμιοποίηση ή τα αντικαπιταλιστικά κινήματα του αναπτυγμένου κόσμου, τα οποία γεννήθηκαν με ποικίλους τρόπους από τον σοσιαλισμό, τον αναρχισμό, τον φεμινισμό και τον οικολογισμό. Η έννοια της παγκοσμιοποίησης ως ιδεολογίας αναλύεται στο Κεφάλαιο 11.

ΠΗΓΗ:Andrew Heywood , Πολιτικές ιδεολογίες, 2010,  Επίκεντρο, σελ 67-69